Dünya Forum



Join the forum, it's quick and easy

Dünya Forum

Dünya Forum

Would you like to react to this message? Create an account in a few clicks or log in to continue.
Dünya Forum

BİLGİ PAYLAŞIM FORMU


    Madde Ve Elektrik

    Admin
    Admin
    Admin
    Admin


    Erkek
    Mesaj Sayısı : 2546
    Yaş : 53
    NERDEN : istanbul
    HOBİNİZ : bilgisayar
    Basarı Puanı :
    Madde Ve Elektrik Left_bar_bleue100 / 100100 / 100Madde Ve Elektrik Right_bar_bleue

    Güçlülük :
    Madde Ve Elektrik Left_bar_bleue100 / 100100 / 100Madde Ve Elektrik Right_bar_bleue

    Aktiflik :
    Madde Ve Elektrik Left_bar_bleue100 / 100100 / 100Madde Ve Elektrik Right_bar_bleue

    Kayıt tarihi : 18/04/07

    Madde Ve Elektrik Empty Madde Ve Elektrik

    Mesaj tarafından Admin 9th Aralık 2008, 21:36

    Elektriklenme ve Elektrik Yükü

    Elektrik yükünü ileten maddelere iletken maddeler , iletmeyen maddelere de yalıtkan maddeler denir. Maddeler üç şekilde elektriklenirler.
    1- Sürtünme ile elektriklenme
    2- Dokunma ile elektriklenme
    3- Etki ile elektriklenme

    1- Sürtünme İle Elektriklenme
    Bir cam çubuğu bir ipek parçasına sürtüp yalıtkan bir iple asalım. İkinci bir cam çubuğu yine ipek parçasına sürtüp birinci cam çubuğa yaklaştırırsak birbirini iter.
    Benzer şekilde bir ebonit çubuğu yünlü kumaş parçasına sürtüp yalıtkan bir iple asalım. İkinci bir ebonit çubuğu yine yünlü kumaş parçasına sürtüp birinci ebonit çubuğa yaklaştırırsak yine birbirini iter.
    Bir cam çubuğu ipek parçasına sürtüp yalıtkan bir ip ile asalım. Bir ebonit çubuğu yünlü kumaş parçasına sürtüp çam çubuğa yaklaştırırsak birbirini çeker.
    Buradan şu sonuçlar çıkarılabilir : Maddeler sürtünme ile elektriklenebilirler. İki çeşit elektrik yükü vardır. Cam çubuk ve onun yükü gibi yüklere Pozitif ( + ) yük denir. Ebonit çubuk ve onun yükü gibi yüklere de Negatif ( - ) yük denir. Aynı yükler birbirini iter , farklı yükler birbirini çeker. Sürtünmede sürtünen maddelerden biri (+) yükle yüklenirse diğeri ( - ) yük ile yüklenir. Örneğin cam çubuk ipek parçasına sürtündüğünde cam çubuk (+) yük ile yüklenirken ipek parçası (-) yük ile yüklenir.
    Durgun haldeki elektrik yüklerine Statik ( Durgun ) elektrik denir. Durgun halde bulunan elektrik yükleri arasındaki kuvveti ve bununla ilgili kavramları inceleyen FİZİK dalına Elektrostatik denir.
    Nötr pozitif ve negatif yüklerin birbirine eşit olmasıdır.
    Topraklama : Yüklü cisimlerin , iletken tel ile toprağa bağlanmasına topraklama denir.
    Topraklama ile yükler toprağa veya yer küreye geçer. Yer küre elektrikçe nötr kabul edilir.
    Topraklama bu şekilde gösterilir.
    Elektroskop :
    Bir cismin elektrik ile yüklü olup olmadığını yüklü ise hangi tür elektrik yükü ile yüklü olduğunu anlamamıza yarayan araçtır.
    Elektroskopun her iki yaprağı aynı yük ile yüklenir.




    2- Dokunma İle Elektriklenme

    Yüklü bir cismi yüksüz elektroskopa dokundurursak elektroskopun yaprakları açılır. Yapraklarının açılmasının nedeni yüklü cisimden bir miktar yükün elektroskopa geçmesidir.
    Yüklü bir cisim yüksüz bir cisme dokundurulduğunda onu da aynı cins elektrik yükü ile yükler. Buna dokunma ile elektriklenme denir.
    NOT: Maddeler elektrik yüklerini dış yüzeylerine veya sivri uçlarına geçirirler. iç yüzeyleri ise yüksüzdür.
    Birbirine dokunan cisimlerin elektrik yükleri bu cisimler tarafından paylaşılır. Yüklerin paylaşımı cisimlerin fiziksel özelliklerine bağlı olarak değişir. Küre şeklindeki cisimler birbirine dokundurulduğunda yükler kürelerin yarıçapları ile orantılı olarak paylaşılır. Levha şeklindekiler ise alanları ile orantılı olarak paylaşılır. Yük q ile gösterilir. Yük birimi C (Coulomb = Kulon) dur.
    Yükü qA ve yarı çapı rA olan küre şeklindeki iletken A cismi ile yükü qB ve yarı çapı rB olan küre şeklindeki iletken B cismi birbirine dokundurulduğunda son yükleri şu formül ile bulunur :
    qA' = ( qA + qB ). rA qB' = ( qA + qB ). rB
    rA + rB rA + rB

    Örnek :
    A ve B iletken kürelerinin birbirine değdirilip ayrıldıktan sonraki yüklerini bulun.
    Çözüm : qA(son) = ( qA + qB ). rA = ( 10q + 2q ) . 3r = 12q . 3r = 9q
    rA + rB 3r + r 4r
    qB(son) = ( qA + qB ). rB = ( 10q + 2q ) . r = 12q . r = 3q
    rA + rB 3r + r 4r
    Örnek :
    A küresi önce B küresine değdirilip ayrıldıktan sonra C küresine değdirilip ayrılırsa A küresinin en son yükü ne olur.
    Çözüm :
    qA' = ( qA + qB ) . rA = ( 7q + 3q ) . 3r = 10q . 3r = 6q
    rA + rB 3r + 2r 5r
    qA"= ( qA ' + qC ) . rA = ( 6q – 2q ) . 3r = 4q . 3r = 3q
    rA + rC 3r + r 4r

    3- Etki (Tesir ) ile Elektriklenme

    Yüklü bir cisim yüksüz elektroskopun topuzuna yaklaştırılırsa yapraklar açılır. Yüklü cisim uzaklaştırılınca yapraklar kapanır. Böylece yüksüz bir cisim yüklü bir cismin etkisi ile yüklenebilir. Buna etki ile elektriklenme denir.
    NOT : Yüksüz bir elektroskopa yüklü bir cismi yaklaştırırsak yapraklar cismin yükü ile aynı işaretli olarak yüklenir. Elektroskopun topuzu ise cismin yükünün ters işaretlisi yük ile yüklenir.

      Forum Saati 28th Mart 2024, 20:58